Veli Eliaçık-BUYDAY HASADINDAKİ KAYIPLAR

BUYDAY HASADINDAKİ KAYIPLAR

BUYDAY HASADINDAKİ KAYIPLAR….04.06.2006
biçerdöverle hasatta dane kayıpları biçerdöverle hububat hasadında ortaya çıkan dane kayıpları her yıl ülke ekonomisine milyarlarca lira zarar getirmektedir. oysa biçerdöverle hasatta dane kayıpları önlenebilir kayıplardır. biçerdöver ayarları doğru yapıldığında ve uygun hızda biçim yapıldığında hasattaki dane kayıpları sıfıra yakın değerlere ulaşabilmektedir. türkiye genelinde ise buğday ekim alanı ortalama 9.300.000 hektar olup beklenen rekolte 21.000.000 ton’ dur. hasat sırasında meydana gelen % l’lik dane kaybı ülke ekonomimize 6.000.000.000 ytl zarar olarak yansımaktadır. hasat sırasında meydana gelen % 3′ lük dane kaybı 18.000.000.000 ytl ekonomik kayıp demektir. hasat sırasında meydana gelen kayıplar büyük ölçüde önlenebilir kayıplardır. hasat sırasında biçerdöverden kaynaklanan dane kayıplarını önleyebilmek için çiftçilerimizin bu konuda bilinçli olması gerekir. hasat sırasında tarlalarının başında durarak zaman zaman dane kayıplarını kontrol etmeli ve gerektiğinde biçerdöver operatörünü uyararak biçerdöver ayarlarını yeniden yapmasını sağlamalıdırlar. çiftçilerimizin bir yıl boyunca emek verip yetiştirdikleri ürünün hasat sırasında tarlada kalmaması için şu noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir. 1- biçerdöver operatör belgesi olmayan kişilere hasat yaptırılmamalıdır. belgesi olmayan biçerdöver sürücülerinin hasat yapması tarım ve köyişleri bakanlığının genelgeleri ile kesinlikle yasaklanmıştır. belgesi olmayan sürücüler biçerdöverin ayarları ve hasat konusunda eğitim almadığından daha fazla dane kaybına neden olacaktır. 2- hasat zamanına dikkat edilmelidir. erken hasat yapmaktan ayrıca sabah çok erken saatlerde ve akşam geç saatlerde hasat yaptırmaktan kaçınmalıdır. bu saatlerde nem yüksek olduğundan dane kayıpları fazla olur. 3- yüksek hızda hasat yaptırılmamalıdır. biçerdöver hızının yüksek olması dane kayıplarını artıran en önemli faktörlerden biridir. 4- engebeli taşlı tarlalarda zorunlu olarak biçim yüksekten yapılacağından dane kayıpları da düz arazilere göre daha fazla olacaktır. yabancı otların fazla olması da dane kaybını artıran faktörlerdendir. 5- hasat sırasında çiftçilerimiz tarlalarının başında durarak zaman zaman dane kaybını kontrol etmelidirler. biçerdöverin arkasında bıraktığı sapların arasında başak kalıp kalmadığını, biçerdöver deposunda kırık ya da kavuzlu dane olup olmadığını kontrol etmeliler bu gibi durumlarda operatöre biçerdöver ayarlarını yeniden yaptırmalıdırlar. buğday hasadında ortalama dane kayıp oranı % 1,2 – 2,8 arasında değişmektedir amacımız bu konuda yaptığımız yayım-eğitim çalışmaları ile çiftçilerimizi bilgilendirmek ve kontrol çalışmaları ile biçerdöverle dane kaybını mümkün olan en düşük seviyeye indirebilmektir